KAHRAMANGÜLEK MAHALLESİ

BURADA GÜLEK TARİHİ VE GÜLEK MAHALLESİNE KAHRAMAN İLAVESİ YAPILARAK KAHRAMANGÜLEK OLMASININ GEREKÇELERİ ANLATILACATIR

DETAY İÇİN TIKLAYINIZ

meb_iys_dosyalar/33/09/965909/dosyalar/2024_11/02125140_kahramangulekmahallesi.pdf

KAHRAMANGÜLEK MAHALLESİ

 

 

 

Akdeniz Bölgesi’nde Fransız işgaline karşı ilk kazanılan zaferlerden biri olan Karboğazı Zaferi’nin üzerinden 103 yıl geçti. 27-28 Mayıs 1920’de, 44 Kuvayı Milliyeci, 600’den fazla Fransız askerini, ünlü komutanları Mesnil ile birlikte Mersin Gülek’te teslim almıştı.

Kurtuluş Savaşı’nın ilk zaferlerinden biri olan Karboğazı Zaferi’dir.

Osmanlı İmparatorluğu’nun 1. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkması üzerine imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşması, ülkeyi ordusuz bırakmıştı. Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkması ve Kuvayı Milliye birliklerinin kurulması ile Milli Mücadele başlatıldı. Akdeniz Bölgesi’nde de kendilerine ‘çete’ adını veren vatansever Kuvayı Milliye birlikleri oluşarak işgale gelen Fransız birliklerine karşı mücadele yürüttüler.

 

 

Fransızların Simge Kahramanıydı

27 Aralık 1919’da Pozantı bölgesini Fransız 412. Taburu işgal etti. İşgalin komutanı Fransızların ‘Verdün Kahramanı’ olarak bildikleri, simge askerlerinden Binbaşı Pierre Mesnil idi. Pozantı’nın ve beraberinde Gülek’in işgali, Anadolu’da ortaya çıkan direnişin Akdeniz ile bağlantısını kesecekti. Bunun üzerine bölgedeki Kuvayı Milliye güçleri de Kavaklıhan Müfrezesi’ni oluşturarak Pozantı’yı kuşattı. 1 Nisan 1920’de Türk komutan Tekelioğlu Sinan, Adana’daki Fransız İşgal Komutanı General Dufieux’ya telgraf çekerek Adana ve çevresini boşaltmasını istedi. General Dufieux’nun Pozantı’ya yardım için gönderdiği müfrezeler, Kuvayı Milliyecilerin yoğun direnişi ile püskürtüldü. Belemedik ve Kavaklıhan bölgelerinde sert çatışmalar oldu.

Yüzbaşı Saffet Bey Atandı

13 Nisan’da Mustafa Kemal Paşa, Yüzbaşı Saffet Bey’i Pozantı Kuşatma Komutanı olarak atadı. Fransız askerler Tarsus’a çekilmek zorunda kalınca, havadan yardım ulaştırmayı denediler. Bu da yeterli gelmeyince, Pozantı tamamen Türk askerlerinin kuşatmasıyla karşılaştı. Türk askeri karşısında iki kez mağlup olan Dufieux, Mesnil’e “Pozantı’dan çıkaran Namrun-Gözne üzerinden Mersin’e geçmesini, isterse teslim olabileceğini” bildirdi.

 

 

Gece Çıkış Yapmayı Denedi

Binbaşı Mesnil, 9 subay, 696 asker, 1 yaralı subay, 8 yaralı asker, 4 süvariden oluşan birliğiyle, 44 sivil gayrimüslim ve 39 Türk esirini de yanı alarak gece karanlığının yardımıyla Pozantı’dan ayrıldı. 26 Mayıs’ta yolda karşılaşıp esir alınan Kumcu Veli isimli Gülek köylüsü onları Tarsus yönü yerine Karboğazı yönüne götürdü. Diğer köylüler de Kuvayı Milliye birliklerine haber verdiler. ‘Kara Afet’ lakaplı ‘Kara Bomba Müfrezesi’ Komutanı Üsteğmen Hasan Fehmi Bey ve askerleri, Pazın Çukuru’nda Fransızları tuzağa düşürdü. Öncü birliğin 120 askeri komutanları ile birlikte esir edildi.

 

 

 

Mesnil Teslim Oldu.

 

27 Mayıs’ı 28 Mayıs’a bağlayan gece yoğun ateş altında kalan ve yağmur altında ciddi kayıplar veren Fransızlar için çıkış yolu kalmadı. Binbaşı Mesnil, teslim şartlarını müzakere etmek istedi. Fransızca bilen Teğmen Besim aracılığıyla yapılan görüşmeler sonrasında 1 binbaşı, 3 yüzbaşı, 1 doktor, 5 teğmen, 522 asker, 150 yaralı ile birlikte 2 kıta dağ topu, 830 tüfek, 13 makineli tüfek, 27 otomatik tüfek ile önemli miktarda teçhizatı teslim alındı.

 

 Atatürk’ten Tebrik

 

Esirler, pilav ve ayranla ağırlandıktan sonra trenlere bindirilerek Kayseri’deki cezaevine gönderildiler. Güçlü silahlarla donatılmış, 600’den fazlası asker 718 kişilik taburu esir alan 44 kahraman, Mustafa Kemal Paşa tarafından gönderilen telgrafla tebrik edildi. Bu zaferle birlikte, Fransızların Akdeniz Bölgesi’nde tutunma imkanları olmadığı anlaşıldı. Sonrasında işgal güçleri bölgeyi tamamen terk edinceye kadar mücadele devam etti.

Tarsus Belediye Başkanlığının 04.06.2024 tarihli ve 79 sayılı Meclis Kararı, Kaymakamın uygun görüşü ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 9. maddesi uyarınca Valilik Makamının 24.07.2024 tarihli ve 131498 sayılı Olur’u ile İlçemize bağlı “Gülek Mahallesi” ismi “Kahramangülek Mahallesi” olarak değiştirilmiştir.

 

  

                                                                                                                                                                                                     Hasan Hüseyin GÜL

                                                                                                                                                                                                        Tarih Öğretmeni

 

 

KAYNAKÇA

AKINCI, Hasan, “Kurtuluş Savaşı Hatıraları-18-26”, Kuvayı Milliye Dergisi, S 75-84, 1966-1967.

ATATÜRK, Kemal, Nutuk, Cilt II, Beşinci Baskı, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul 1962.

BELEN, Fahri, Askerî, Siyasal ve Sosyal Yönleriyle Türk Kurtuluş Savaşı, Başbakanlık Basımevi, Ankara 1973.

BIYIKLIOĞLU, Tevfik, Türk İstiklâl Harbi I (Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı), 3. Baskı, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1999.

ÇELİK, Kemal, Millî Mücadelede Adana ve Havalisi (1918-1922), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1999.

EGİN, Kemal, “Kar Boğazı Savaşı” Kuvayi Milliye Dergisi, S 1, 1958.

KAYA, Şükrü, “Hacıkırı-Kuşçular-Belemedik-Pozantı ve Karboğazı Savaşları”, Kuvayi Milliye Dergisi, S 41, 1961.

KAYA, Şükrü, “Hacıkırı-Kuşçular-Belemedik-Pozantı ve Karboğazı Savaşları”, Kuvayı Milliye Dergisi, S 41, 1961.

Kurtuluş Savaşı’nda İçel, Haz. Kurtuluş Savaşında İçel Tarihini Yazma Komitesi, Baha Matbaası, İstanbul 1971.

Kuvayımilliye Komutanı Tekelioğlu Sinan Bey’in Günlüğü, Genelkurmay Basımevi, Ankara 2012.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)-HR. SYS. 2555-3.

TOROS, Taha, Kurtuluş Savaşı’nda Çukurova, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 2001.

Türk İstiklal Harbi IV, Güney Cephesi, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara 2009.

ZİYAL, Cemal Efe, “Kar Boğazı Savaşı”, Kuvayi Milliye Dergisi, S 11-12-13, 1959